به گزارش مشرق به نقل از مهر، در سيزدهمين جلسه شوراي عالي انقلاب فرهنگي به تاريخ 7/12/1363 تأسيس سازماني جهت رفع نياز دانشگاههاي کشور در زمينه کتب و مآخذ درسي در رشتههاي مختلف علوم اسلامي و انساني به تصويب رسيد. اين سازمان با نام «سازمان مطالعه و تدوين کتب علوم انساني دانشگاهها» که اختصاراً «سمت» ناميده ميشود پس از کسب مجوزهاي قانوني از اواسط سال 1363 به عنوان يکي از سازمانهاي وابسته به وزارت علوم، تحقيقات و فنّاوري فعاليت خود را آغاز کرد.
اهدافي که براي اين سازمان در نظر گرفته شد به شرح زير است: 1. سازماندهي تحقيقات و پژوهشهاي علوم انساني در زمينه تأليف، ترجمه متون درسي دانشگاهها و مراکز آموزش عالي؛ 2. کمک در جهت تحقق جنبش نرمافزاري در زمينه علوم انساني و اسلامي در دانشگاهها و مراکز آموزش عالي؛ 3. ترويج و اشاعه فرهنگ اسلامي در جهت کمک به اسلامي شدن دانشگاهها و مراکز آموزش عالي؛ 4. تلاش در جهت آشنايي جوامع اسلامي با اصول بنيادين اسلام و گسترش و ارتقاء سطح دانش و بينش عمومي و نشر و گسترش فرهنگ و شعائر اسلامي و آموزش معارف علوم انساني در دانشگاهها و مراکز آموزش عالي.
سازمان مطالعه و تدوين کتب علوم انساني دانشگاهها (سمت) تاکنون بيش از 1340 عنوان کتاب منتشر کرده است.
فرا رسيدن سالروز تاسيس اين سازمان گروه حوزه و دانشگاه خبرگزاري مهر را بر آن داشت تا با عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي، رئيس کميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي و رئيس شوراي تحول علوم انساني به گفتگو بنشينيم و به بررسي جايگاه سمت و علوم انساني در کشور بپردازيم.
* در ميان عوامل مختلفي که در سپهر علوم انساني اسلامي وجود دارد مثل استاد، دانشجو و کتاب درسي، نقش و اهميت کتاب دانشگاهي علوم انساني را چه ميزان مهم مي دانيد؟
- دکتر غلامعلي حداد عادل: در اين شک نيست که در تحول مورد نظر براي علوم انساني تحول در کتب درسي يکي از ارکان کار ماست چون معلومات لازم از طريق کتب به دانشجويان منتقل مي شود. اگر کتب تغيير نکند معلوم است که تغييري لازم نبوده و صورت نگرفته است چرا که اگر تغيير لازم مي بود بايد خود را در تغيير کتب نشان مي داد. در نتيجه قطعي است که کتاب در تحول علوم انساني نقش محوري ايفا مي کند.
* وضعيت فعلي کتب درسي دانشگاهي علوم انساني را چگونه مي بينيد؟ آيا اين کتب با موازين و مباني علوم اسلامي متفاوت و متضادند؟
- به طور کلي در اينکه نياز به تحول وجود دارد شک نيست اما بهتر است که پاسخ اين سوال را متخصصين هر گروهي به طور دقيق تر بدهند. در اين مورد من از اظهار نظر کلي پرهيز مي کنم. تحول را بايد از طريق خود استادان در رشته هاي مختلف پيش ببريم به همين دليل تحول کتابها را به آنها سپرده ايم تا راجع به کتب درسي و کتب مرجع براي سئوالات امتحاني اظهارنظر کنند.
* شما در شکل گيري "سمت" نقش داشتيد؟
- تاسيس اين سازمان به زماني برمي گردد که من در شوراي عالي انقلاب فرهنگي نبودم اما عرض مي کنم که اين اقدام شوراي عالي انقلاب فرهنگي را امر مثبتي مي دانم و عملکرد "سمت" را نيز تا کنون مثبت ارزيابي مي کنم.
* نقدي ممکن است وارد شود که وجود موسسه اي دولتي يا وابسته به آن براي نگارش کتب خاص ممکن است به بسته شدن افق ديد دانشجويان يا اساتيد منجر شود؟
- به هرحال اين حرف کلي را بايد با استناد به کتب منتشر شده اين موسسه اثبات کرد. يک وقتي هست که يک حکومتي مثل حکومت مارکسيستي مي خواهد فلسفه اي غير علمي را به زور تلقين کند و به جاي علم قرار دهد و اين همان چيزي است در شوروي سابق وجود داشت. ما به عنوان معتقدان به جهان بيني اسلامي مي خواهيم انسان را در پرتو اين جهان بيني بشناسيم. در اين نگاه ما با دستاوردهاي تجربي مخالف نيستيم. ما نمي خواهيم علم را از علميت خود خارج کنيم و ارزش علمي کارهاي علمي را نفي کنيم. ما مي خواهيم علم موجود را از حيث مباني فلسفي آن نقد کنيم و اين حق طبيعي براي معتقدان به يک فلسفه است که بتوانند باب نقد را باز کنند. مسلم است که "سمت" تا کنون بيش از 1000 کتاب منتشر کرده و اين بايد تا الان معلوم مي شد که "سمت" مي خواسته فکري را تلقين کند يا ارزش کتب درسي را بالاتر ببرد.
* نقد ديگري مطرح مي شود و آن اين است که اين سازمان تعداد کتب ترجمه شده بيشتري دارد. اساسا ترجمه کتب خارجي مذموم است؟
- بستگي به رشته و موضوع دارد و اين اگر اين کتاب ترجمه نمي شد آيا مولفي بود که کتاب بهتري را بنويسد يا نه؟
* آينده سازمان سمت را چگونه مي بينيد؟
- اضافه مي کنم که جناب آقاي دکتر احمدي به اعتبار مسئوليتي که دارند عضو شوراي تحول در علوم انساني هستند و قطعا با آن کاري که اين شورا در آينده خواهند کرد سازمان سمت هم مي تواند به اهداف مورد نظر بهتر برسد. چون تا به حال اين سازمان خيلي پشتيباني نمي شده است. علاوه بر چاپ و انتشار کتب بار تحول در علوم انساني را هم داشته است که اين دو کار آساني نبوده است. حالا که ياران بيشتري در اين حوزه تحول فعال مي شوند سازمان سمت هم مي تواند در کار خود موفق تر باشد.